Banka Kredileri
Uluslararası Finansal Kuruluşlar ve Programları
Çeşitli gelişmiş ülkelerin bir araya gelerek kurmuş oldukları ve destekledikleri uluslararası finansal kuruluşlar, üye ülkelerinin verdiği destekler ile gelişmekte olan pek çok ülkede kalkınma projelerine destek sağlamakta, avantajlı finansman olanakları sunmaktadırlar. Birçok ülkenin desteklediği EBRD veya Asya Kalkınma Bankası gibi kıta ve çevresi özelinde hizmet veren kalkınma bankaları, yine tüm dünyada sözü geçebilen Dünya Bankası, Fransa Kalkınma Bankası (AFD), Almanya (kfW), Japonya (JBIC; Japon Kalkınma Bankası, Japan Bank for International Cooperation) gibi gelişmiş ülkelerin kendi kalkınma bankaları, su ve enerji kul- lanımını iyileştirmek, yoksulluğa karşı mücadele etmek, imarı geliştirmek gibi pek çok kalkınma projesini desteklemeyi amaçlamaktadır.
Pek çok yurt dışı kaynaklı banka ve/veya fon kuruluşu kendi ülkelerinde ve/veya güneş enerjisi potansiyeli yüksek diğer pek çok ülkede olduğu gibi Türkiye’de de GES projelerini desteklemektedir. Türkiye’de, bu raporun hazırlandığı dönem çeşitli projelere çeşitli miktarlarda fon sağlayabilecek kuruluşlar sırasıyla özetlenmiştir.
Uluslararası finansman kuruluşları, fonlarını farklı yollar ile son kullanıcıya ulaştırabilirler. Genellikle bu tür fonlar, üçüncü bir ticari finansman kanalı ile yani çoğunlukla yerel bankalar ile yatırımcıya ulaştırılırken, doğrudan finansman seçenekleri de mevcuttur. Türkiye’de faal olan bu kuruluşlar özellikle büyük ölçekteki enerji santrallerine finansman desteğini doğrudan sağlamışlardır. Ancak, GES proje uygulamalarının ağırlıklı oranda lisanssız boyutta kalması ve ticari olanakların yeterli görülmemesi nedeniyle henüz doğrudan finansman seçeneğini devreye almamışlardır. Dünya Bankası, EBRD kredileri ve pek çok fon, yerel ticari bankalar aracılığı ile Türkiye’deki yatırımcılarla buluşmaktadır.
Türkiye Sürdürülebilir Enerji Finansman Programı (TurSEFF), EBRD‘nin özel sektörde KOBİ ölçeğindeki şirketlere, uygun bulunan enerji verimliliği ve küçük ölçekli YE yatırımlarının fi- nanse edilmesi için katılımcı bankalar aracılığıyla sağladığı yaklaşık 500 milyon Avro tutarın- daki kredi paketidir.
2010 yılından bu yana yürütülmekte olan programda Akbank, Denizbank, Garanti Bankası, İş Bankası, Vakıfbank ve Yapı Kredi Bankası yerel katılımcı bankalar olarak yer almıştır.
Bu program kapsamında belirli ölçüde enerji verimliliği sağlayan projeleri bulunan yatırım- cılar 5 milyon Avro’ya kadar TurSEFF finansmanı alabilmektedir. Müşteriler kredi kullanma- ya uygun finansal özellikler taşımalı, katılımcı bankaların kredi kriterlerini karşılamalı ve bu bankaların kredi onay süreçlerinden geçmelidirler.
2015 sonu itibariyle itibari bu program kapsamında çeşitli lisanssız projelerde yaklaşık 152 MW’lık GES finansmanı sağlanmıştır[12].
EIB ve Avrupa Komisyonunun (EC) desteğiyle EBRD tarafından uygulamaya konan Türkiye Orta Ölçekli Sürdürülebilir Enerji Finansman Programı (MidSEFF) kapsamında; YE, atıktan enerji ve endüstriyel enerji verimliliği konularında orta ölçekli yatırımların finansmanı için toplam 1 milyar Avro tutarındaki krediyi özel sektördeki yedi adet Türk Bankası aracılığıyla (Akbank, Denizbank, Finansbank, Garanti Bankası, İş Bankası, Vakıfbank, Yapı Kredi Banka- sı) tahsis etmektedir. Programda her ne kadar GES projeleri desteklense de, ölçek açısından büyük projeleri hedef alması ve lisanslı sektörün rapor tarihi itibari ile yeterli düzeyde ge- lişmemiş olmasından ötürü henüz GES finansmanı yapılmamıştır. Lisanslı GES’in gelişmesi durumunda projelerinin desteklenebilecektir.
